Kitap Değerlendirmesi Ailesi içinde Bebeği Gözlemlemek
Kitap Değerlendirmesi Ailesi içinde Bebeği Gözlemlemek, Kitap Değerlendirmesi, bebek neden ağlar, anne bebek eğitimi, annelere destek, doğum sonrası danışmanlık, anne eğitimi, Doğum sonrası psikoloji, anneliğe hazırlık, annelik psikolojisi, Hamilelikte Psikolojik Destek, Hamilelikte Terapi
Düş/Düşün Serisi
Bebeği Anlamak:
Ailesi içinde Bebeği Gözlemlemek
Anne ve bebek arasında çok özel ikili bir ilişki, ikili bir alan vardır. Bebek doğduğunda rahmin içinden farklı olarak birçok farklı uyaranla dolu, zengin, şaşırtıcı ve belki bir o kadar da korkutucu bir dünyaya gelir. Görsel imgeler, sesler, kokular, fiziksel, duyusal ve duygusal temas… Bu dünyayı, duyuları ve deneyimleri algılayabilmek, metabolize edebilmek ve sindirebilmek için annenin bebekle kurduğu ilişki oldukça önemlidir. Anne bebeği hayatta tutabilecek midir, hayata hazırlayabilecek midir? Bebeğin ihtiyaç duyduğu taşıyıcılığı ve kapsayıcılığı sunabilecek midir? Bu sorular hem yenidoğan hem de anne için içi kaygı, korku ve gerçekleştirildiklerinde de coşkuyla karşılanabilecek sorulardır.
Anne-bebek ilişkisi bir bakım verme ve bakım alma ilişkisidir. Karşılıklı tepkilerin ikilinin etkileşimini şekillendirdiği, annenin kucaklayıcılığı kadar bebeğin kucaklayıcılığının da ilişki için önem taşıdığı, ancak bakımın tek yönlü olduğu bir ilişkidir. Psikoterapist ve danışanı arasında kurulan ilişki ve diğer bütün bakım verme ve bakım alma ilişkileri, anne-bebek ilişkisinin dinamikleri üzerinden düşünülebilir.
‘Bebeği Anlamak’ kitabı anne-bebek ilişkisine ve terapötik çalışmaya yakın bir mercek sunmaktadır.
‘Bebeği Anlamak’; hem psikoloji, psikoterapi, psikolojik danışmanlık ve sağlık alanında çalışanların faydalanabileceği hem de annelerin ve bakım veren konumundaki herkesin değerli bilgiler bulabileceği bir kaynak.
‘Bebeği Anlamak’, farklı yazarların (Esther Bick, Martha Harris, Jeanna Magagna vb.) çeşitli makalelerinin derlemesinden oluşuyor. Bu makaleler kitapta üç bölüm altında toplanıyor: Bebeğin Aile İçinde Gözlemi (1), Anne Baba, Bebek, Kardeşler ve Bakım Verenler Arasındaki İlişi (2), Bebek Gözleminin Farklı Alanlardaki Uygulamaları (3). Makalelerden bazıları bebek gözlemcilerinin bizzat
Gözlemleyecekleri ailenin evine gidip evin yeni doğan bebeğini ve eğer varsa kardeşlerini, bebekle ailenin kurduğu ilişkiyi, bebek ile diğer kardeşlerin ilişkisini, annenin kardeşler arasında nasıl bir denge kurduğunun gözleminden oluşuyor. Bu gözlemler kimi makalelerde bir süpervizör ve süpervizyon grubu tarafından yorumlanıyor. Bebek gözlemcisinin not ettiği ilginç deneyimlerden biri müdahale etmeme zorunluluğu ve bunun zorluğudur: Bebeği daha sıkı ve daha yakın tutmasını anneye söyleyemeyecektir. Elbette babalar da bu dinamiklerin bir parçasıdır ve babanın aileyle kurduğu ilişkiye de değinilmektedir. Babalar bebeğe bazen anneden daha sıcak bir ilgi sunabilmekte ve bazı gözlemlerde de çocuğun gerisinde kaldıkları için dikkat çekme ihtiyacı duyabilmektedir.
Her bölümden bir makale daha detaylı bir şekilde ele alınacaktır.
Bayan Bick ile Üç Yıllık Gözlem
(Jeanna Magagna. 1. Bölüm: Bebeğin Aile İçinde Gözlemi içinde)
Kitap Değerlendirmesi Ailesi içinde Bebeği Gözlemlemek, kitap değerlendirmesi, psikolojik kitap değerlendirmesi, anne bebek eğitimi, annelere destek, çocuk psikoloğu, oyun terapisi, bebekler için psikolojik değelendirme, anneliğe hazırlık, anneler için kitap değerlendirmesi, Çocuk eğitimi için kitap değerlendirmesi
Jeanna Magagna, Bayan Bick’in süpervizyonu eşliğinde bir bebeği ve ailesini üç yıl boyunca takip eder. Bu çalışma, 79 yaşındaki Bayan Bick’in son resmi öğretim deneyimidir. Magagna bu yeni doğanın takibinin Bick’in hayatının sonuna hazırlandığı döneme denk gelmesi açısından anlamlı bulur. Gözlemcinin göreve hazırlanması dahil her aşama süpervizyon grubunun çalışması eşliğinde ilerler. Gözlemci aileyi düzenli ziyaretlere gidebilmek konusunda izin almak için anneye bebeklerin nasıl geliştikleri hakkında bilgi almak istediğini iletecektir. Anlaşma sağlandıktan sonra haftanın belli bir günü belli bir saat ve belirli bir zaman aralığında gerçekleşen gözlem ziyaretleri başlar. Magagna gözlemlerini detaylı bir şekilde kaydeder:
- Annenin eli bebeğin bacağını sarıyor
- Ama bebeği kendisine çok yakın tutmuyor
Süpervizyon, Bayan Bick’in sorularıyla ilerler ve gözlem yaparken nelere dikkat edilmesi gerektiğini anlarız:
- Anne bebeği nasıl tutuyor?
- Bebeğin kafası nerede?
- Bebek annenin vücuduna ne kadar yakın?
- Nereye bakıyor?
- Anne pozisyon değiştirdiğinde bebeğin elleri ve bacakları nasıl hareket ediyor?
- Bebeğin vücudundaki hareketlilikler ve durgunluklar neler?
Annenin bebeği tutma niteliği ve hem annenin hem de bebeğin kendisinin ‘ruhsal olarak dağılmadan durmak’ için neler yaptıklarını anlamak önemli.
Gözlemin, bebek gözlemcisinde birtakım etkileri oluyor. Bazen gözlemci kendi bebeksi deneyimini gözlemlediği duruma yansıtarak içindeki kötü anneyle konuşuyor:
- Eğer daha yakından tutarsan
- Eğer kafasını tutarsan
- Bebek kendini daha iyi hissedecektir
Gözlemcinin bebekle özdeşleşimi, başka bir deneyimde de şöyle ortaya çıkıyor: Bebek pişik olduğunda bebek gözlemcisi de hastalanıp gözleme gidemiyor.
Bebeğin doğumu ve yavaş büyümesiyle birlikte kadın ve erkek kendilerine ‘anne’ ve ‘baba’ olarak yeni bir kimlik edinmeye başlıyorlar. Bu süreç ve bu süreçte ortaya çıkan sorular kaygı verici olabiliyor:
- Bebeğimi hayatta tutabilecek miyim?
- Bebeğim hayata tutunabilecek mi?
- Nasıl bir anne olacağım?
- Nasıl bir baba olacağım?
Eski kimliğin kaybı ve bunun verdiği şaşkınlıkla birlikte, ebeveyn kimliğini henüz edinmemişken artık kim olduğunu bilememe ve yavaş yavaş yeni kimliğin oluşumu deneyimlenecek.
Özsaygının Bebeklikteki Kökenleri
(Hope Cooper, Jeanna Magagna. 2. Bölüm: Anne Baba, Bebek, Kardeşler ve Bakım Verenler Arasındaki İlişki içinde)
Bu yazıda annenin iki kardeşe sunduğu bakımı nasıl dengelediği ya da dengeleyemediği hakkında iki örnek gözlem sunuluyor. Annelerden biri kardeşler arasındaki saldırganlığı dengeleyemiyor ve yeni doğanın anneyle güvenli bir ilişkisi kuramamasına yol açıyor. Diğer anne kardeşlerle dengeli bir ilişki kuruyor ve yeni doğanın hissi daha güvenli.
1. Anne ve 2 Kardeşin Gözlemi: Bu anne büyük kardeşin saldırganlığını engelleyemiyor ve iki kardeşe gösterdiği ilgiyi dengelemekte güçlük yaşıyor.
- Bebek 5 aylık ve büyük kardeş 23 aylık
- Bebek annesinin kucağında biberonundan süt içiyor
- Bebek biberonun tepesinden tutarken anne de biberonun altından tutarak destekliyor
- Büyük kardeş içeriden elinde bebeğin emziğiyle geliyor
- Anne bebeğin tok olduğunu ve emziği istemediğini söylüyor
- Büyük kardeş emziği zorla bebeğin ağzına itiyor
- Anne ona ‘yapma’ diyor ancak fiziksel olarak onu durdurmuyor
- Büyük kardeş emziği itmeye devam ediyor
- Bebek ağlıyor
- Anne bebeğin sırtını sıvazlıyor
- Bebeğin odaklanamayan gözleri bulanık ve afallamış
2. Anne ve 2 Kardeşin Gözlemi: Bu anne iki kardeşe gösterdiği ilgiyi dengeleyebiliyor, zaman zaman üçlü bir deneyim oluşturmaya çalışıyor, büyük kardeşin bebeğe yönelik saldırganlığına karşı koyuyor fakat bir yandan büyük kardeşle yakınlığını da sürdürüyor.
- 3 haftalık bebek anneye gülümsüyor
- Anne de gülümseyerek bebeğine dokunuyor
- Bebek kıkırdıyor
- Bebeğin 19 aylık büyük kardeşi kıkırdaşmaları duyunca oyuncak arabasını anne ve bebeğe fırlatıyor
- Anne büyük kardeşi eşyaları atmaması konusunda uyarıyor
- Daha sonra büyük kardeşin yanına giderek yeni bir oyun kuruyor
…
- Anne büyük kardeş ile birlikte, beraber söyledikleri bir şarkı hakkında konuşuyor
- Bebek ellerini yumruk yapıyor, gözlerini anneye dikiyor ve çığlık atmaya başlıyor
- Anne bebeğe doğru dönüyor ve gülümsüyor
- Bebek de gülümsüyor
Görmek İçin Zaman ve Düşünmek İçin Zaman: Anneler ve Bebekleri İle Terapi ve Gözlem
(Regine Prat. 3. Bölüm: Bebek Gözleminin Farklı Alanlardaki Uygulamaları içinde)
Terapi ve tedavinin tarihsel gelişimi içerisinde; simgesel oyun, simgesel eylemler ve simgeleştiririlmemiş eylemler de pratikte en az sözel ifadeler kadar önem kazandı ve çalışmaya dahil edildi. Davranışlar ve bedensel ifadeler iç dünyayı anlamanın değerli bir aracı olarak görüldü.
Prat bu yazısında anne ve bebek etkileşimde oluşan ‘ilişkisel eylemler’ olarak adlandırdığı eylemlerden bahsetmektedir. Anne ve bebekleriyle terapi uygulamasında gözleme büyük bir zaman ayırmaktadır. Tedavide gözlem için ayrılan bu süre aileler tarafından bazen acil sorunların görmezden gelinmesi olarak yanlış değerlendirilebilmektedir. Danışanlar için tedavi ortamının etkin olarak kullanılabilmesi zaman alabilmektedir. Prat, Houzel’den güzel bir alıntı yapıyor: “Bion’un olumsuzluğa katlanabilme kapasitesi olarak tanımladığı şey… anlamamaya tahammül etme ve anlam ortaya çıkana kadar anlamın yokluğuna dayanma”. Gözlem, terapist ve danışan arasında ortak bir deneyim ve düşünmek için zaman oluşturuyor.
İlgili Diğer Yazılar
İlişkilerin Aritmetiği: Gündelik İlişkilerin Dinamiği üzerine
Yetişkin Psikoterapisi ve Bebek Araştırmaları
Hiçkimsenin Sınırında: Ithaka Yeniden!
Psikanaliz ve Film Analizi Üzerine
Utanç Duygusu ve Psikolojik Gelişim
Freud’un Teorisinde Ölüm ve Ölümlüğün Yeri
Dedemin İnsanları Film Analizi
Psikanalizle ilgili Kitap Önerileri
Kitap Değerlendirmesi Ailesi içinde Bebeği Gözlemlemek, kitap değerlendirmesi,Anne bebek eğitim semineri, kardeş kıskançlığı, sorunlu bebek, annelere danışmanlık, bebekler için yardım, anne bebek danışmanlığı, anneler için psikolojik destek
