Obsesif Kompulsif Bozukluk nedir?
Obsesif Kompulsif Bozukluk nedir?, Obsesif Kompulsif Bozukluk, Psikoterapi Kadıköy, Psikolog Moda, Psikolojik Danışmanlık, Terapist, Psikolojik Destek, Avrupa Yakası Psikolog, Anadolu Yakası Psikolog, Kadıköy Psikolog, Psikolog
Obsesif Kompulsif Bozukluk nedir?
Birçok kişinin hayatında çeşitli zamanlarda evham, takıntı veya kaygılar olabilir. Bunlar genelde gelip geçici durumlardır ya da kişinin gündelik hayatını, ilişkilerini, iş ve toplumsal yaşamını ileri düzeyde etkilemezler. Takıntılı düşünceler ve yarattıkları kaygı kişinin gündelik işlerini sürdürmesinde zorluk yarattığında Obsesif Kompulsif Bozukluk adı verilen bir ruhsal rahatsızlık düşünülmelidir.
Obsesyon
Obsesyon, istenmeden zihne gelen, kişinin zihninden uzaklaştıramadığı, çoğu kişide belirgin kaygı ya da sıkıntıya neden olan yineleyici ve sürekli fikir, itki ya da imgelerdir. Kişi bu düşüncelere, itkilere ya da imgelere aldırmamaya, bunları baskılamaya ya da bunları başka bir düşünce ya da eylemle etkisizleştirmeye çalışır.
Kompülsiyon
Kompülsiyon ise obsesyonların neden olduğu sıkıntıyı azaltmak üzere yapılan, genelde belli kurallara göre uygulanan yineleyici davranışlar ya da zihinsel eylemlerdir. Bu eylemler her ne kadar sıkıntıyı azaltmak için yapılsa da ya aşırı ve abartılı düzeydedir ya da sıkıntı yaratan durumla gerçekçi bir biçimde ilişkili değildir.
Bir kişinin temiz olduğunu bildiği bir şeye dokunduğunda elinin kirlendiğini düşünmesi obsesyona ve bunun üzerine birçok kez el yıkaması kompülsiyona örnek olarak verilebilir.
OKB türleri ve belirtileri nelerdir?
Bulaşma obsesyonları ve temizlik kompülsiyonları, en sık görülen tipidir. Kişinin kendisine mikrop, kir, kimyasal madde, idrar veya dışkı bulaşacağına dair yoğun kaygıları vardır. Bulaş olduğunu düşündüğü durumlarda sık ve uzun süreli temizlenme ve yıkanma davranışları olur. Kişi bulaşmayı engellemekle ilgili yoğun tedbirler alabilir. İnsanlarla el sıkışmaktan kaçınma, toplu taşıma araçlarını kullanamama, paraya, kapılara dokunamama gibi davranışlar ile buna eşlik eden günde en az 1-2 saat süren el yıkama, tuvalet ve banyoda saatlerce kalma gibi kompülsiyonlar görülür. Kişi çoğunlukla bu davranışlarını abartılı olduğunu bilir ancak bunlara engel olamaz.
Kuşku obsesyonları ve kontrol etme kompülsiyonları
Kişi sürekli bir şeyleri yapıp yapmadığından şüphe eder ve emin olmak için aşırı bir kontrol etme davranışına yönelir. Ocağı, kapıyı, ışığı açık unutmuş olacağından şüphe edip defalarca kontrol edebilir.
Obsesif Kompulsif Bozukluk nedir?, Obsesif Kompulsif Bozukluk, Psikoterapi, Psikolog, Psikolojik Danışmanlık, Terapist, Psikolojik Destek, Evlilik Terapisi, ilişki danışmanı, Evlilik Terapisti
Dini içerikli obsesyon ve kompülsiyonlar
Kişinin aklına istemediği halde sürekli dini içerikli düşünceler gelir ve bu düşünceler çoğunlukla inancına aykırıdır. Yoğun suçluluk ve günahkarlık duyguları bunlara eşlik edebilir. Genellikle ibadet sırasında görülürler. Örneğin namaz kılarken Allahın varlığından kuşku duymak gibi.
Cinsel içerikli obsesyonlar
Kişinin aklına rahatsız edici bir şekilde cinsel içerikli düşünceler ve hayaller gelebilir, uygun olmadığını düşündüğü yer ve zamanlarda cinsel içerikli davranışlar yapma ihtimalinden kaygı duyabilir.
Zarar verme ve saldırganlık obsesyonları
Bazı kişilerin çevresindekilere, aile fertlerine istemeden zarar vereceği veya saldıracağı yönünde obsesyonları olabilir. Kontrolünü kaybedeceği korkusuyla evdeki kesici-delici aletleri uzaklaştırma gibi önlemler alabilir.
Düzen obsesyon ve kompülsiyonları
Çoğunlukla eşyalarını düzenlemek için uzun zaman harcayabilirler, simetri ile ilgili obsesyonlar da genellikle bu gruptadır. Bu nedenle diğer işlerini yapmakta güçlük çekebilirler.
Sayma kompülsiyonları
Sayma kompülsiyonları olan kişiler yaptıkları eylemleri belli bir sayıda yapmak zorunda hissederler. Bu kurala uymazlarsa başlarına kötü bir şey geleceğini düşünürler.
En sık rastlanan obsesyon ve kompülsiyonlar bu şekildedir. Bunların dışında gerekli-gereksiz bir sürü eşyanın atılamadığı biriktirme kompülsiyonları, dokunma ve sokakta plakaları, levhaları, sayıları sayma gibi kompülsiyonlar da olabilir.
OKB ne zaman başlar ve ne sıklıkta görülür?
Genellikle 18-25 yaş arasında başlar ancak çocukluk çağında veya daha geç yaşlarda da başlayabilir. Araştırmalarda toplumda her 100 kişiden 2-3ünde OKB saptanmıştır.
OKB’nin nedenleri nelerdir?
OKB’nin nedenleriyle ilgili yapılan araştırmalarda OKB oluşumunda genetik yatkınlığın rol oynadığı görülmüştür.
Genetik nedenlerin yanında beyinde sinir hücreleri arasında iletimi sağlayan bazı maddelerdeki düzensizliklerin de OKB’ye yol açtığı gösterilmiştir.
Bunların yanında çocukluk çağı travmaları, kişilik yapısı ve çeşitli streslerin OKB oluşumunda önemli bir yeri olduğu bilinmektedir.
OKB nasıl tedavi edilir?
OKB genellikle uzun süreli, hastalık süresince belirtilerde iyileşmelerin ve tekrar alevlenmelerin olabileceği bir rahatsızlıktır. OKB tedavisinde ilaç tedavileri ve psikoterapiler etkili bulunmuştur. Bazen her iki yöntemin de beraber kullanıldığı tedaviler uygulanmaktadır. Obsesyonları etkisiz hale getirmek amacıyla yapılan kompülsiyonların, obsesif davranış örüntüsünü pekiştirdiği bilinmektedir. Kişi obsesif düşünce ve imgelerden kaçmaya çalıştıkça bu düşünceler daha da artmakta ve kompülsiyonlarla beraber bir kısır döngü oluşmaktadır. Psikoterapilerde obsesyon ve kompülsiyonların anlamları araştırılır, obsesif düşüncelerin yarattığı rahatsızlık ve kaygının ve kompülsiyon davranışlarının ortadan kaldırılması hedeflenir.
İlgili Diğer Yazılar
Yas Sürecinde Psikolojik Yardım
Psikolojik Sorunları: Tanı ve Tedavi
Depresyon Nedir?
Obsesif Kompulsif Bozukluk nedir?, Obsesif Kompulsif Bozukluk, Psikoterapi Kadıköy, Psikolog Moda, Psikolojik Danışmanlık, Terapist, Psikolojik Destek, Avrupa Yakası Psikolog, Anadolu Yakası Psikolog, Kadıköy Psikolog, Taksim Psikolog
